خوزستان خبر – سمنان یکی از شهرهای بزرگ ایران است که در جنوب رشتهکوه البرز و شمال دشت کویر (کویر مرکزی) قرار دارد. اگر میخواهید برای سفر بعدی خود، سمنان را به عنوان مقصد خود انتخاب کنید، با ما همراه شوید تا دیدنیهای آن را به شما معرفی کنیم.
سمنان در مسیر تهران به خراسان قرار دارد و شاید بسیاری از شما در سفر به مشهد، از این شهر گذر کرده باشید. این شهر خود جاذبههای تاریخی و گردشگری بسیاری دارد که شاید کمتر به آنها پرداخته و شناخته شده است. در دل این شهر امکان تاریخی بسیاری وجود دارد که گواه بر قدمت و تاریخ غنی این منطقه است. در ادامه دیدنیهای این شهر را به شما معرفی میکنیم:
دروازه ارگ سمنان
دروازه ارگ سمنان دروازهی شمالی و تنها اثر باقی مانده از ارگ سمنان است. قدمت این بنا در دوران قاجار و در دوران بهمن میرزای بهاالدین، فرزند فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است. در این بنا کتیبهای وجود دارد که بنا به آنچه در آن پنوشته شده، این ساختمان در سال ۱۳۰۲ هجری قمری، در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و حکمرانی انوشیروان میرزا، حمکران دامغان، شاهرود و بسطام به پایان رسیده است. در دوران رضاشاه، هنگام ساخت خیابانها و بناهای جدید، تمامی مجموعهی ارگ دولتی قدیم، به جز دروازهی شمالی آن تخریب شد. این اثر تاریخی در ۳۰ خرداد سال ۱۳۵۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بازار سمنان
بازار سمنان تا به امروز، بزرگترین مرکز خرید و فروش کالاهای تجاری در سمنان است
بازار سمنان در دوران قاجار ساخته شده است و در خیابان امام، خیابان شهدا قرار دارد. طول این بازار حدود ۱۶۰۰متر است و حدود ۱۸۰ سال قبل، در آغاز دوران سلطنت قاجاریان ساخته شده است. معماری این بازار به سبک معماری کهن ایرانی، با سقفهای خشتی و آجری و متناسب با شرایط آب و هوایی خاص منطقهی کویری است. این بازار تا به امروز، بزرگترین مرکز خرید و فروش کالاهای تجاری در سمنان است. در گذشته، بازار سمنان از راسته بازار و بازار شیخ علاالدین (بازار مردهها) تشکیل میشد.
این بازار به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شده است؛ بازار شمالی ۱/۵ کیلومتر طول دارد و آن را با نام راسته بازار یا بازار بالا میشناسند. در این بازار ۵ مسجد و ۴ کاروانسرای مخروبه وجود دارد. از تکیههای معروف آ میتوان به تکیه ناسار اشاره کرد. به بازار جنوبی نیز بازار پایین یا بازار کوچک گفته میشود. همچنین به دلیل نزدیکی آن به امامزاده یحییبن موسی، آن را بازار حضرت نیز میخوانند. این بازار حدودا ۲۰۰ متر طول و ۵۰ بابا مغازه دارد. این بنا با شمارهی ۱۷۴۰، در ۱۱ تیر سال ۱۳۷۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بازار شیخ علاءالدوله
بازار شیخ علاءالدوله به بازار مردهها شهرت دارد و از جنوب خیابان امام سمنان آغاز شده و تا گورستان قدیمی علمدار امتداد مییابد. چون بازار شیخ علاءالدوله در مسیر انتقال اموات برای دفن در گورستان علمدار قرار داشت، به بازار مردهها مشهور شهرت یافت. گفته میشود بنای این بازار در دوران ایلخانی و حتی پیش از آن ساخته شده است. بازار تاریخی سمنان را شیخ علاءالدوله، عارف نامی ایران در قرن هفتم و هشتم هجری قمری و همزمان با ساخت بنای شبستان شیخ علاءالدوله مسجد جامع سمنان ساخته است. بخشهای بسیاری از بافت این بازار سنتی در جریان احداث خیابان امام این شهر تخریب شد و امروزه فقط قسمتی از آن، از ابتدای بازار جنوبی تا خیابان امامزاده باقی مانده است.
مسجد جامع سمنان
مسجد جامع سمنان یکی از قدیمیترین بناهای شهر است که در گذر زمان، تغییر و تحولات زیادی در آن به وجود آمده است. در این بنا آثاری از دوران سلجوقی و تیموری به چشم میخورد. گفته میشود این مسجد در قرون اول هجری و روی خرابههای آتشکده ساخته شده است. مسجد جامع سمنان در گذر تاریخ، از نظر مذهبی، فرهنگی و اجتماعی، ارزش و اعتبار زیادی دارد. این بنا به گفته و تقسیم بندی مرحوم پیرنیا به سبک معماری آذری بنا شده است.
در مورد تاریخچهی ساخت این مسجد در کتاب مرآتالبلدان آمده است که:
در زمان خلافت علی ابن ابیطالب، ایشان فرمودند که از کوفه تا بخارا ۱۰۰۱ مسجد بنا کنند، در حکومت عبدالله ابن عمر، ثروتمندان سمنان مسجد کنونی این شهر را ساختند ولی این بنا دارای چندان شکوهی نبود.
منارهی این مسجد در دوران سلجوقی ساخته شده که در گوشهی شمال شرقی مسجد قرار دارد که ارتفاع آن از سطح زمین ۳۱/۲۰ متر است و روی آن کتیبهای زیبا به خط کوفی و طرح و نقشی آجری وجود دارد. این بنای تاریخی در ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شمارهی ۱۶۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسجد امام
قدمت این بنا به دوران قاجار میرسد و در زمان حکومت فتحعلی شاه ساخته شده است
مسجد امام سمنان با نامهای مسجد سلطان و مسجد شاه نیز شناخته میشود. این مسجد یکی از مهمترین و زیباترین بناهای تاریخی موجود در شهر سمنان است. قدمت این بنا به دوران قاجار میرسد و در زمان حکومت فتحعلی شاه ساخته شده است. استاد صفرعلی معمار، معمار این مسجد بود و ساخت آن را رد سال ۱۲۴۳ هجری شمسی به پایان رساند. چهار در ورودی در قسمتهای شمالی، جنوب، شرق و شمالی غربی این مسجد وجود دارد که سردرهای شمالی و شرقی آن را با مقرنسهای زیبایی زینت دادهاند.
بعد از پیروزی انقلاب، مسجد امام سمنان بیشتر مورد توجه قرار گرفت و سازمان میراث فرهنگی اقدام به مرمت و بازسازی آن کرد. ایوان غربی این مسجد با ارتفاع ۱۹/۵ متر، بسیار زیباتر از دیگر ایوانها است و کاشیکاری و کتیبهها بر جذابیت آن افزوده است. در طرفین ایوانها و چهار گوشهی صحن، شبستان، چهار مهتابی بزرگ، اتاق و چندین حجره ساخته شده و زیر حجرهها نیز شبستانهایی با پنجرههای مشبک آجری لعابدار قرار دارد. این مسجد با شمارهی ۳۹۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
گرمابه حضرت
گرمابهی حضرت سمنان با نام گرمابهی پهنه نیز شناخته میشود و مربوط به دورهی صفوی و قاجاریه است. این حمام بین مسجد جامع و امامزاده یحیی قرار دارد و گفته میشود در سال ۸۵۴ هجری قمری در دوران سلطنت ابوالقاسم بابرخان پادشاه تیموری، به دستور وزیر او، خواجه غیاثالدین بهرام سمنانی ساخته شده است. در سال ۱۳۱۲ هجری قمری در دوران حکومت مظفرالدین شاه قاجار نیز به دستور حاج ملا علی حکیم الهی، دانشمند معروف تعمیر و بازسازی شد.
این حمام از ۳ قسمت رختکن یاسر بینه، گرمخانه و خزانه تشکیل شده و جذابترین قسمتهای آن میتوان به کاشیکاری زیبا در سردر آن اشاره کرد. در بالای در ورودی نیز با خط نستعلیق اشعاری نوشته شده که زیبایی آن را دوچندان کرده است. حمام حضرت از موقوفات مسجد جامع این شهر است و بعد از مرمت آن توسط سازمان میراث فرهنگی، در سال ۱۳۷۳ آن را به موزهی مردمشناسی تبدیل کردند. این بنای تاریخی در ۳۰ دیماه سال ۱۳۵۳ با شمارهی ۱۰۲۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
