روش تهیه نمک خوراکی به زبان ساده در خوزستان خبر:
نمک یکی از متداولترین و در عین حال بحث برانگیزترین مواد روی زمین است؛ بدون آن نمیتوان زندگی کرد و زیادی آن هم باعث مرگ میشود. در گذشته بسیار گرانقیمت بوده ولی امروزه چندان بهایی ندارد و سهم عمدهی آن صرف مصارف صنعتی میشود. در غذایی که میخوریم، در اقیانوسها و درون بدنمان حضور دارد… اما نمک از کجا میآید؟
در واقع نمک یک مادهی معدنی متشکل از سدیم کلرید (NaCl) است. در حالت طبیعیاش سنگ نمک و یا هالیت نام دارد. نمک برای تغذیهی تمام پستانداران، به ویژه انسان، به شدت مهم است. ید (یک عنصر ثانویه که معمولا در نمک خوراکی یافت میشود) یک ریز مغذی مهم برای انسانها است و کمبود آن باعث به وجود آمدن مشکلات بیشمار هورمونی میشود.
معدن نمک
به همین دلیل، از پیش از دوران باستان بسیار مورد استفاده قرار گرفت. اولین شواهد استخراج نمک (با جوشاندن آب چشمه) از رومانی به دست آمده است، و هم چنین شواهدی از کارهای نمکی در همان زمان در چین هم وجود دارد. نمک به شدت برای چینیها، عربها، رومیان و یونانیان باارزش بود. در واقع برخی اوقات حقوق سربازان رومی با نمک پرداخته میشد. در کشورهای ساحلی، منبع با جوشاندن آب اقیانوس قابل دسترس بود، اما در کشورهای قارهای منبع مورد مناقشهای بود. ممکن است باورتان نشود، اما جنگهایی هم حتی بر سر نمک سرمیگرفتند.
تپه های نمک
اما امروزه اصلا برای نمک ارزش قائل نیستیم! فقط آن را میخوریم، بدون اینکه توجهی به آن بکنیم.. اما واقعا نمک از کجا میآید؟
امروزه منبع عمدهی نمک آب دریا است؛ در واقع آب دریا یک منبع نامتناهی نمک است. دو روش اصلی برای استخراج نمک وجود دارد، یکی از آب دریا و دیگری از اعماق زمین.
راههای اصلی به دست آوردن نمک به شرح زیرند:
استخراج محلول: در استخراج محلول روی منابع نمک چاه کنده شده و آب تازه به آنها تزریق میشود تا نمک را در خود حل کند. سپس نمک محلول به بیرون کشیده میشود و برای تبخیر به کارخانههای مخصوص منتقل میشود؛ اکثر نمک مصرفی ما از این طریق به دست میآید.
تبخیر خورشیدی: این روش سادهتر و سنتیتر به دست آوردن نمک است. کافی است که وظیفهی تبخیر را به عهدهی خورشید و باد بگذارید و از نمک باقی مانده استفاده کنید. اما از این روش سالی یکبار که نمک به غلظت خاصی برسد و در آب و هواهای به خصوص (دمای بالا و بارش کم، مانند مناطق مدیترانهای) استفاده میشود.
استخراج عمیق محوری: نمک را مانند هر مادهی معدنی دیگر از معدن استخراج میکنند. معدنهای نمک در زیر لایههای قدیمی کف دریا وجود دارد و میتوان آن را استخراج و پردازش کرد.
روش دستی: در برخی نواحی به قدری در کف دریا و یا دریاچه نمک وجود دارد که میتوان آن را به صورت دستی استخراج کرد.
استخراج دستی نمک
کشورهایی که بیشترین تولید کنندهی نمک هستند، به ترتیب: چین، هند، کانادا و آلمان.
جالب است بدانید که ما تنها ۶% نمک تولید شده در جهان را مصرف خوراکی میکنیم. از مابقی آن نیز ۱۲% صرف روند تصفیهی آب، ۸% برای برفروبی و ۶% برای کشاورزی استفاده میشود. ۶۸% باقی نیز در کارخانهها و دیگر روندهای صنعتی میشود. PVC، پلاستیک و خمیر کاغذ نیز با استفاده از نمک بدست میآیند.
