حیواناتی که محدوده شنوایی زیادی دارند

حس شنوایی:

حس شنوایی یکی از پنج حس انسان است. شنوایی قدرت درک صدا به وسیله لرزش هایی است که به توسط قسمتی از بدن نام گوش دریافت میشود. درانسان و دیگر جانوران امر شنیدن به وسیله یک سامانه به نام سامانه شنوایی انجام میشود. لرزش ناشی از حرکت مولکولهای هوا به وسیله بخشی از گوش دریافت میشود و به پالسهای عصبی تبدیل شده و سپس به وسیله مغز درک میشود. درواقع پرده گوش دراثر فشار ناشی از امواج صوتی به لرزش درمی آید و این لرزشها در گوش داخلی توسط سلولهای حس کننده مویی دریافت میشود . موقعیت و شدت لرزش ناشی از صدا در این محل به وسیله اعصاب شنوایی به صورت سیگنال هایی به مغز ارسال میشود.

قدرت شنوایی حیوانات :

به طور طبیعی تمام صدا ها برای حیوانات قابل شنیدن نیستند. هر گونه از حیوانات دارای یک محدوده طبیعی شنوایی از دید دامنه بلندی صدا (amplitude) و فرکانس هستند. بسیاری از حیوانات از صدا به عنوان برقراری ارتباط با یکدیگر استفاده مینمایند و برخی دیگر علاوه بر آن برای مکان یابی نیز بهره میبرند. شنیدن صداها خصوصا در این نوع حیوانات برای زنده ماندن بسیار مهم است. در گونه هایی از جانوران که از صدا به عنوان اولین وسیله ارتباطی استفاده میکنند ، اغلب این فرکانس(شنوایی ) شامل فرکانسهای پایین میشود.

فرکانسهای قابل شنیده شدن برای انسان ، صدا یا صوت نامیده میشوند و شامل یک محدوده فرکانسی بین ۲۰ (۲۰HZ)هرتز تا ۲۰ کیلوهرتز(۲۰KHZ) است. فرکانسهای بالاتر از این محدوده را فراصوت (ultrasonic ) و فرکانسهای کمتر نیز فرو صوت (infrasonic) می نامند. کمترین دامنه فشار صدای آستانه شنوایی انسان درحدود ^۱۲- ۱۰ وات بر مترمربع است. لازم به توضیح است که فرکانسهای فراصوت برد بیشتری نسبت به فرکانسهای فرو صوت دارند.

نمودار محدوده شنوایی حیوانات

مارها :

مارها قادرند که صداهای فرو صوت (فرکانس های کمتر از ۲ کیلو هرتز) را حس کنند. آنها میتوانند این فرکانسها را به وسیله شکم خود حس کنند.

زرافه ها و فیلها :

زرافه ها و فیلها نیز از فرکانس فرو صوت (فرکانس های کمتر از ۲ کیلو هرتز) برای برقراری ارتباط استفاده می کنند.

خفاش ها :

خفاشها به حس شنوایی بسیار نیازمند هستند تا نابینایی خود را جبران کنند.خصوصا درهنگام پرواز وشکار. محدوده شنوایی خفاشها بین ۲۰ هرتز و ۱۲۰ کیلو هرتز است. یک خفاش معمولا صدای بسیار بلند بافرکانس بالا تولید میکند تا با دریافت انعکاس صدای خود از محیط نسبت به موقعیت خود و اشیای اطراف اطلاعاتی را کسب کند. بعضی از خفاشها از فراکانسهای فرا صوت (فراکانسهای بیشتر از ۲۰ کیلوهرتز) برای مکان یابی خود در هنگام پرواز استفاده میکنند.

سگها :

سگها قادرند صداهای فرا صوت را بشنوند (اصول کار صوت های بیصدا که مخصوص سگها ساخته میشود براین اساس است). سگها قادرند فرکانسهای ۴۰ هرتز تا ۶۰ کیلو هرتز را بشنوند. آنها به هنگام دریافت صدا برای تقویت صدای دریافتی گوشهایشان را به سمت آن تغییر جهت میدهند.

نهنگ ها و دلفین ها:

جانوران آبزی خصوصیات فیزیکی بسیار متفاوتی در مقایسه با جانوران هوازی دارند. سامانه شنوایی آنها باهم بسیار متفاوت هستند. نهنگ ها و دلفین ها در زیر آب از فرکانس فرا صوت برای برقراری ارتباط استفاده می کنند . میدانیم مولکولهای آب از مولکولهای هوا متراکم تر هستند. روش ایجاد صدا درگونه های مختلف نهنگ ها با یکدیگر متفاوت است . نهنگ ها و دلفینها همانند دیگر جانوران آبزی درمقایسه با جانوران هوازی بر روی خشکی، در زیر آب بسیار محدودتر هستند . روشنایی محیط در برخی نقاط بسیار کمتر از خشکی است زیرا آب اشعه نور خورشید را جذب میکند. بویایی نیز محدود تر است چراکه حرکت مولکولها در آب نسبت به هوا به کندی صورت میگیرد. اما سرعت صدا در آب به مقدار ۴ برابر بیشتر از سرعت صدا در هوا (درسطح دریا) است.

به دلیل وجود تفاوت های فراوان در سامانه شنوایی جانوران آبزی مخصوصا روی گونه های مختلف دلفین ها ، تحقیق های گسترده ای بر روی آنها انجام میشود. البته هنوز کاملا مشخص نیست که چگونه این صدا به گوشهای آنها منتقل میشود. اما برخی از مطالعات تاکید بر آن دارد که صدا از طریق فک پایینی به گوش آنها میرسد.

برخی از دلفینها از فرکانسهای بسیار بالایی برای مکان یابی در دو باند۲ کیلوهرتز(۲KHZ) تا ۱۱۰ کیلوهرتز (۱۱۰ KHZ) استفاده میکنند .

برخی دیگر از دلفینها از فرکانسهای بسیار بالایی برای مکان یابی در دو باند ۲۵/۰ کیلوهرتز(۰٫۲۵KHZ) تا۱۵۰ کیلوهرتز (۱۵۰ KHZ) استفاده میکنند .فرکانسهای بالاتر برای مکان یابی مورد استفاده قرار میگیرد و فرکانسهای پایین برای برقراری روابط اجتماعی کاربرد دارد.

کدام حیوان فراصوت را می شنود به همراه محدوده شنوایی برخی جانداران